Ung thư phổi

1. TỔNG QUÁT Ung thư phổi là một căn bệnh ung thư ác tính, xảy ra khi các tế bào gây ung thư phát triển mạnh mẽ trong các mô phổi. Có hai phân loại chính của ung thư phổi: ung thư phổi tế bào nhỏ và ung thư phổi không phải tế bào nhỏ (NSCLC). Hai loại này có tiên lượng và cách điều trị khác nhau.

1. Tác động của Covid-19 đối với bệnh nhân ung thư phổi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã chính thức công bố về đại dịch COVID-19 vào ngày 11/03/2020, và cho đến nay, đại dịch vẫn tiếp tục gia tăng với tốc lây lan nhanh chóng và sự xuất hiện của nhiều biến thể mới. Một số dữ liệu nghiên cứu ban đầu từ Trung Quốc, Châu Âu cho thấy bệnh nhân ung thư mắc COVID-19 có sự gia tăng nguy cơ nhiễm trùng nặng và tử vong, đặc biệt đối với bệnh nhân ung thư huyết học, ung thư phổi, hoặc bệnh nhân đang được điều trị hóa trị[1].  Bệnh lý COVID-19 được đặc trưng bởi sự kích hoạt các tế bào miễn dịch của cơ thể không thể kiểm soát, từ đó gây ra phản ứng viêm nghiêm trọng, hoạt hóa quá mức các đại thực bào, giải phóng ồ ạt các cytokine dẫn đến rối loạn chức năng và tổn thương phổi [3]. Các rối loạn có thể trầm trọng hơn do các liệu pháp gây độc tế bào, các thuốc ức chế miễn dịch hoặc do chính trạng thái ức chế miễn dịch mãn tính của bệnh ung thư. Ở bệnh nhân ung thư phổi, nguy cơ nhiễm trùng trên nền tổn thương đã có từ trước hoặc giảm thông khí phổi do những bệnh phối hợp như COPD, bệnh phổi liên quan đến thuốc lá cũng là những yếu tố gây tăng nặng tình trạng bệnh khi mắc COVID-19 [4]. Ngoài ra, việc lo ngại về dịch bệnh cũng đã tạo áp lực lớn lên tinh thần cũng như thể chất của bệnh nhân ung thư. Việc khó khăn trong khi di chuyển giữa các vùng địa lý do tình trạng cách ly, phong tỏa, chính sách… cũng là một lý do khiến bệnh nhân khó tiếp cận tới các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hơn. Hậu quả của những vấn đề nêu trên ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả điều trị, dễ bùng phát các bệnh lý liên quan đến ung thư và tăng nguy cơ tử vong [5].

Xét nghiệm đột biến gen đóng vai trò quan trọng trong bệnh lý ung thư phổi Ung thư phổi là loại ung thư phổ biến trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn muộn, khi khối u đã lớn hoặc di căn. Xét nghiệm đột biến gen trong ung thư phổi ngày càng được thực hiện rộng rãi nhờ vai trò của nó trong tiên lượng bệnh, trong lựa chọn điều trị nhắm trúng đích. Ngoài ra xét nghiệm đột biến gen còn có vai trò tiềm năng trong chẩn đoán ung thư phổi ở giai đoạn sớm.

Nhận chẩn đoán ung thư, quá trình điều trị kéo dài cùng với những đau đớn về thể chất, sự xáo trộn trong sinh hoạt và các mối quan hệ xã hội có thể gây tổn thương tinh thần cho người bệnh ung thư và người thân của họ ở nhiều mức độ khác nhau. Khi có những bất ổn tâm lý, người bệnh ung thư và người thân thường có xu hướng chịu đựng và tự xử lý mà ít khi tìm đến sự trợ giúp của các chuyên gia y tế. Tuy nhiên, những bất ổn tâm lý này nếu không được xử lý đúng và phù hợp, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ cũng như chất lượng cuộc sống của người bệnh. Dưới đây là những chia sẻ nhằm giúp bạn và người thân hiểu rõ hơn về bệnh ung thư, về những bất ổn tâm lý mà bạn đã, đang hoặc sẽ trải qua, những lời khuyên có thể sẽ giúp bạn tìm lại được chính mình và làm chủ cuộc sống.

Nội dung bài viết gồm: · PD-L1 là gì? · Xét nghiệm PD-L1 như thế nào? · Vai trò của PD-L1 trong điều trị ung thư phổi

  Phổi là cơ quan nằm bên trong lồng ngực, giữ nhiệm vụ trao đổi khí giữa cơ thể và môi trường bên ngoài. Phổi có tính chất đàn hồi, mềm và xốp giúp đưa khí oxy từ không khí vào tĩnh mạch phổi, đồng thời đưa khí cacbon dioxit từ động mạch phổi ra bên ngoài. Bên cạnh đó, phổi còn có một số chức năng thứ yếu như: giúp lọc bỏ độc tố trong máu, chuyển hóa các chất sinh hóa học. Phổi cũng là 1 cơ quan để lưu trữ máu của cơ thể. Ung thư phổi hay ung thư phế quản phổi là bệnh lý ác tính phát triển từ biểu mô phế quản, tiểu phế quản, phế nang hoặc từ các tuyến của phế nang. Ung thư phổi là 1 trong những ung thư hay gặp ở cả nam và nữ, là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư trên toàn thế giới, phát hiện bệnh thường ở giai đoạn muộn. Những người hút thuốc có nguy cơ cao bị ung thư phổi (80-85% bệnh nhân ung thư phổi có liên quan đến thuốc lá). Bên cạnh đó, ung thư phổi cũng có thể xảy ra ở những người chưa bao giờ hút thuốc. Nguy cơ ung thư phổi tăng lên theo thời gian hút thuốc và số lượng điếu thuốc bạn đã hút. Nếu bạn bỏ thuốc lá, ngay cả sau khi hút thuốc trong nhiều năm, bạn có thể giảm đáng kể khả năng phát triển ung thư phổi. Ung thư phổi được chia ra làm 2 loại chính: Ung thư phổi tế bào nhỏ chiếm khoảng 15% và ung thư phổi không phải tế bào nhỏ chiếm khoảng 85%, tiên lượng và phương pháp điều trị 2 loại này hoàn toàn khác nhau. Chẩn đoán xác định dựa vào các triệu chứng lâm sàng (ho kéo dài, ho máu, đau ngực, khó thở, gầy sút cân không rõ nguyên nhân…), cận lâm sàng (X-quang phổi, CT lồng ngực, soi phế quản…) và kết quả giải phẫu bệnh sinh thiết phổi hoặc vị trí di căn ngoài phổi (hạch thượng đòn, gan, nách…) Nguyên tắc điều trị ung thư phổi dựa vào thể trạng bệnh nhân, loại mô bệnh học, giai đoạn bệnh, tình trạng đột biến gen, PDL1, PD1 và các bệnh lý mắc kèm. Điều trị ung thư phổi gồm phẫu thuật, xạ trị và điều trị nội khoa gồm: hóa chất, các thuốc kháng tăng sinh mạch, điều trị nhắm trúng đích, điều trị miễn dịch và chăm sóc giảm nhẹ. Có thể điều trị đơn thuần một phương pháp hoặc kết hợp nhiều phương pháp với nhau.

Ung thư phổi là gì? Ung thư phổi (UTP) hay ung thư phế quản là thuật ngữ để chỉ bệnh ác tính của phổi xuất phát từ biểu mô niêm mạc phế quản, tiểu phế quản, phế nang, các tuyến của phế quản, hoặc các thành phần khác của phổi.